Nietolerancja a alergia pokarmowa – jak je rozróżnić i zdiagnozować?

08.10.2021

Alergia pokarmowa to nieprawidłowa reakcja immunologiczna na określone białko-alergen z pokarmu. Objawy mogą być bardzo różne i złożone, zależne od rodzaju alergii z jaką mamy do czynienia.

Jakie są rodzaje alergii pokarmowych?

Najbardziej powszechnie znanym rodzajem alergii jest alergia natychmiastowa IgE-zależna – objawy pojawiają się szybko, najczęściej do kilku minut po ekspozycji na alergen. Ten rodzaj alergii może być wręcz niebezpieczny dla życia, ponieważ gwałtowny i nagły charakter objawów uniemożliwia często odpowiednią reakcję na sytuację. W skrajnych przypadkach może wystąpić wstrząs anafilaktyczny.  W zależności od rodzaju alergenu, wyróżnia się alergię pokarmową, wziewną i kontaktową.  Alergie diagnozuje się za pomocą paneli alergicznych z badań krwi. W Instytucie Mikroekologii w diagnostyce alergii IgE- zależnej wykorzystuje się panele:

Badania oceniają stężenie przeciwciał w klasie IgE w odpowiedzi na poszczególne alergeny ze środowiska. Panel pokarmowy obejmuje białka mleka, jaja kurzego oraz mąki pszennej, czyli najczęstsze alergeny pokarmowe. Oferujemy również mniejszy panel pokarmowy, który ocenia szczegółowo mleko i gluten. Diagnostyka umożliwia dokładną identyfikację alergenu, który odpowiada za występowanie objawów.

W przypadku alergii pokarmowych III typu (tzw. opóźnionych), czyli nadwrażliwości IgG- zależnych, objawy pojawiają się nawet do kilku (około 3) dni po ekspozycji na alergen, są niespecyficzne i mogą pochodzić z wielu narządów w organizmie.

Przykładowymi dolegliwościami są:

  • migreny,
  • przewlekłe zmęczenie,
  • zaburzenia nastroju,
  • nienaturalne wahania masy ciała,
  • dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego – np. nieregularne wypróżnienia, zaparcia, bóle brzucha.

Charakter tego typu reakcji jest tymczasowy i nabyty. Oznacza to, że po odpowiedniej diagnostyce jaką jest dobrze dobrany test na nadwrażliwości pokarmowe ImuPro i po wdrożeniu diety na podstawie jego wyniku, objawy mogą ustąpić.  Należy podkreślić, że podłożem rozwoju nadwrażliwości pokarmowych jest dysbioza jelitowa, czyli zaburzenia równowagi mikroorganizmów jelitowych. Na skutek tego dochodzi do rozszczelnienia bariery jelitowej i przedostawania się białek pokarmowych do krwioobiegu. Proces ten nie jest fizjologiczny i powoduje reakcję immunologiczną, w której produkowane są przeciwciała IgG, a w organizmie rozwija się stan zapalny o niskim nasileniu (Rycina 1).

 

Rycina 1. Rozwój nadwrażliwości pokarmowych oraz zespołu jelita przesiąkliwego (ang. leaky-gut syndrome) na skutek dysbiozy  i rozszczelnienia bariery jelitowej.

Odpowiednio wprowadzona terapia, opierająca się przede wszystkim na wdrożeniu diety eliminacyjno-rotacyjnej oraz celowanej probiotykoterapii przynosi korzystne efekty w przypadku nadwrażliwości pokarmowych. Dzięki diecie objawy powinny ustąpić już po kilku tygodniach, a probiotykoterapia działa przyczynowo, uszczelniając barierę jelitową. ImuPro, czyli test na alergie pokarmowe opóźnione, identyfikuje nadwrażliwości pokarmowe w klasie IgG (I-IV) na poszczególne składniki diety, a dokładnie białka w nich zawarte. Wynik badania ImuPro jest dokładny, ilościowy. Dostępne są 4 panele ImuPro, różniące się od siebie m.in. ilością badanych alergenów. Tutaj sprawdzisz i porównasz zakres poszczególnych paneli ImuPro. Test na alergie pokarmowe o największej liczbie badanych składników pokarmowych to ImuPro Complete, który poza podstawowymi składnikami diety, ocenia również nadwrażliwości na dodatki do żywności, np. gumę guar, benzoesan sodu czy pektyny.

Dowiedz się więcej o badaniu ImuPro

Nietolerancja pokarmowa

Nietolerancją pokarmową określa się sytuację, w której dochodzi do wrażliwości na dany składnik diety z powodu niedoboru enzymu. Jedną z najczęstszych i najbardziej znanych jest nietolerancja laktozy, która wynika z niedoboru enzymu laktazy, rozkładającego laktozę. W nietolerancji pokarmowej nie dochodzi do pobudzenia układu immunologicznego, a dolegliwości związane są najczęściej z dysfunkcją układu pokarmowego i brakiem wytwarzania określonego enzymu.

Nietolerancja pokarmowa – objawy?

Nietolerancja pokarmowa, często uwarunkowana jest genetycznie, ale także może być konsekwencją różnych chorób, np. celiakii, czy przebytej infekcji. Objawami są głównie:

  • biegunka,
  • ból brzucha,
  • wzdęcia,
  • przelewanie w brzuchu,
  • nudności i wymioty.

Składnikiem, który może powodować objawy nietolerancji jest też histamina, której nadmiar manifestuje się bólami głowy czy wysypkami.

Nietolerancja pokarmowa – badanie diganostyczne

Testy nietolerancji pokarmowej to przede wszystkim wodorowo- metanowy test oddechowy (MWTO), za pomocą którego można zdiagnozować nietolerancję laktozy i fruktozy oraz SIBO. Inne testy nietolerancji pokarmowej to badania genetyczne w kierunku nietolerancji laktozy i fruktozy. Genetyczne badanie nietolerancji pokarmowej na laktozę można przeprowadzić samodzielnie lub w połączeniu z fruktozą. MWTO wykonuje się również w przypadku diagnostyki SIBO – dowiedz się więcej o SIBO.

Badanie nietolerancji pokarmowej oraz test na alergie pokarmowe można wykonać w Instytucie Mikroekologii w Poznaniu. Objawy bardzo często bywają mylące, więc jeżeli chcesz zasięgnąć pomocy w doborze odpowiednich dla siebie badań, możesz skonsultować się z naszymi specjalistami podczas bezpłatnych konsultacji telefonicznych – sprawdź aktualny harmonogram konsultacji.

O autorze
Zuzanna Przewoźny

Absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu na kierunku dietetyka oraz studiów podyplomowych "Kompleksowy system wsparcia rozwoju dziecka ze spektrum autyzmu”. Doświadczenie zbierała w gabinetach dietetycznych i na oddziałach szpitalnych. Specjalizuje się we wspieraniu dietetycznym osób z chorobami autoimmunologicznymi, problemami skórnymi i spektrum autyzmu. Troszczy się o uwzględnianie preferencji żywieniowych swoich Pacjentów. Wspiera w procesie zmiany nawyków żywieniowych i stylu życia. Interesuje się dietą roślinną oraz jej wpływem na mikrobiotę jelitową i zdrowie człowieka.

Masz dodatkowe pytania?
Skorzystaj z bezpłatnej konsultacji telefonicznej

Nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na Twoje pytania. Codziennie, od poniedziałku do piątku możesz porozmawiać z naszymi dietetykami, diagnostami oraz innymi specjalistami. Bezpłatne konsultacje odbywają się w wyznaczonych godzinach i działają na zasadzie linii otwartej – wystarczy, że zadzwonisz w wybranym dniu do specjalisty, w godzinach konsultacji.

Sprawdź i zadzwoń
Produkty powiązane z artykułem
    Nadwrażliwości pokarmowe ImuPro
    Cena
    590 2190 

    Badanie nadwrażliwości pokarmowych IgG-zależnych dostępne jest w różnych panelach, oceniających od 44 aż do 270 alergenów. Możesz wykonać je z krwi żylnej lub włośniczkowej z palca. Wybierz wariant badania odpowiedni do Twoich potrzeb.

    Panel X-pokarmowy–30
    Cena
    220 

    Badanie alergii natychmiastowej IgE-zależnej na 30 alergenów pokarmowych, z krwi żylnej. Dedykowane dla osób z objawami alergii na pokarmy. Pozwala monitorować rozwój tolerancji i podjąć decyzję o celowanej immunoterapii swoistej.

    Wodorowo-metanowy test SIBO/IMO
    Cena
    299 399 

    Wodorowo-metanowy test oddechowy to nieinwazyjna diagnostyka SIBO - rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego i IMO - metanowego przerostu jelita cienkiego. Badanie SIBO/IMO zrealizujesz wysyłkowo lub stacjonarnie w Poznaniu. Dedykowane dla osób, które mają wzdęcia, bóle brzucha, biegunki, źle c