Nietolerancja histaminy i dieta antyhistaminowa

Histamina należy do grupy amin biogennych, powstaje w wyniku dekarboksylacji histydyny czyli aminokwasu egzogennego występującego w większości białek. Uwalnia się przy degranulacji mastocystów, czyli uwolnieniu ziarnistości z komórek biorących udział w zwalczaniu patogenów na skutek połączenia przeciwciał IgE i antygenu. Poszerzają się wówczas naczynia krwionośne i powstaje stan zapalny. Histamina wiąże się ze swoistymi receptorami w tkankach. Regulacja stężenia histaminy jest możliwa dzięki dwóm enzymom: diaminooksydazie (DAO) oraz N-metylotransferazie histaminowej. DAO występuje w strukturach pęcherzykowych w nabłonku i odpowiada za wychwyt histaminy z pożywienia, działanie drugiego nie wychodzi poza komórkę. Najwyższa aktywność DAO jest w jelicie cienkim, okrężnicy i nerkach.

Nietolerancja histaminy – z czego wynika i jak do niej dochodzi?

Do rozwoju nietolerancji histaminy dochodzi, gdy w organizmie występuje brak lub niedobór enzymu rozkładającego histaminę – diaminooksydazy (DAO). Może też występować w sytuacji dysproporcji spożywania histaminy z pożywieniem, a zdolnością DAO do jej rozkładania. W celu diagnostyki nietolerancji histaminy, wykonuje się oznaczenie stężenia DAO i histaminy. W przypadku stwierdzonej nietolerancji histaminy, konieczne jest wprowadzenie diety eliminacyjnej – antyhistaminowej. Oprócz tego, warto zadbać o uszczelnienie bariery jelitowej poprzez zastosowanie probiotykoterapii.

Nietolerancja histaminy – objawy

Nietolerancja objawia się reakcjami podobnymi do alergii, czyli na przykład:

• biegunką,
• bólami głowy (też tymi migrenowymi),
• obniżeniem ciśnienia,
• arytmią,
• pokrzywką,
• świądem.

Nietolerancja histaminy – kogo dotyczy?

Osoby cierpiące na nietolerancję histaminy to około 1% populacji, natomiast coraz częściej ten problem się diagnozuje więc prawdopodobnie grupa osób cierpiących z tego powodu będzie wzrastać. Aktywność DAO jest zmienna fizjologicznie, np. w czasie ciąży silnie wzrasta, czyli objawy nietolerancji histaminy mogą się wówczas osłabiać. Nie zaleca się kontrolowania stężenia DAO w okresie ciąży.

Wysokie poziomy histaminy obserwuje się w problemach, takich jak:

• SIBO – dowiedz się więcej o SIBO,
• niedobory witaminy B6, witaminy C, cynku i miedzi, czyli kofaktorów DAO.

Dieta antyhistaminowa – czego unikać?

Większość społeczeństwa nie musi się przejmować histaminą w żywności, natomiast osoby cierpiące na nietolerancję tej aminy, czy mające niedobór DAO, powinny stosować dietę antyhistaminową.

Obecnie nie ustalono dawek toksycznych histaminy w żywności, natomiast za bezpieczną normę według FAO/WHO określono dawkę 50mg.

Jeśli masz problem w zbilansowaniu diety antyhistaminowej, pamiętaj, że możesz skorzystać ze wsparcia naszych dietetyków, którzy zadbają o Twój jadłospis z zachowaniem zasad diety eliminacyjnej. Dietetyk kliniczny opracuje jadłospis i zalecenia żywieniowe, które spowodują wyciszenie objawów i poprawę samopoczucia.

Konsultacja dietetyczna

Dieta eliminacyjna, którą ułoży dietetyk kliniczny będzie bogata w składniki odżywcze oraz makroskładniki, zmniejszając ryzyko niedoborów, które są możliwe przy samodzielnym komponowaniu. Podstawą diety antyhistaminowej są produkty niezawierające histaminy i przy silnej nietolerancji też niepowodujące uwalniania jej z komórek.

Podstawową zasadą jest spożywanie produktów świeżych, nieprzetworzonych, takich które długo nie zalegają w lodówce czy w sklepie. Wytwarzana wtedy tyramina, może zwiększać wydzielanie histaminy i nasilać jej niekorzystne działanie. Procesy takie jak fermentacja (np. kiszonki), dojrzewanie (np. sery, ale także szynka parmeńska czy salami, przejrzałe owoce i warzywa), suszenie, wędzenie, zwiększają zawartość histaminy w produkcie.

Jest kilka produktów spożywczych, które mają stosunkowo niewielką zawartość histaminy, ale mogą hamować aktywność DAO lub stymulować wydzielanie histaminy. Są to np.:

• kakao,
• truskawki,
• kiwi,
• orzechy,
• pieczarki,
• skorupiaki,
• konserwanty.

Produkty, które mają najwyższą zawartość histaminy to:

• sery,
• wędliny,
• kiszonki,
• ryby,
• owoce morza,
• szpinak,
• bakłażan,
• pomidory,
• alkohol – szczególnie czerwone wino.