Nietolerancja pokarmowa u dzieci
26.02.2020
Nietolerancja pokarmowa u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie
Nietolerancja pokarmowa u dziecka zwykle pojawia się na początku życia dziecka, kiedy karmione jest ono mlekiem matki lub mieszanką mlekozastępczą, zawierają cą cukier mleczny – laktozę. Czasem pojawia się również podczas rozszerzania diety, kiedy zaczyna się nowe składniki do diety. Dla rodzica kluczowe jest jednak, aby w momencie pojawienia się objawów zidentyfikować, czy problem leży w alergii, nadwrażliwości czy faktycznie – nietolerancji pokarmowej.
Nietolerancja pokarmowa u dziecka – laktoza, fruktoza, histamina
Szukając informacji o nietolerancji pokarmowej u dziecka rodzice najczęściej mają na myśli alergie i nadwrażliwości pokarmowe. Sama nietolerancja pokarmowa, czyli niedobór enzymów odpowiedzialnych za trawienie cukrów nie jest zbyt częstą przypadłością u maluchów. Jednak może zdarzyć się, że będzie dotyczy właśnie Twojego dziecka. Jak to sprawdzić?
Standardowym testem potwierdzającym nietolerancje pokarmowe (laktozy, fruktozy) są wodorowe test oddechowe, gdzie sprawdza się poziom wodoru w wydychanym powietrzu po obciążeniu pacjenta wodnym roztworem odpowiedniego cukru. Jednak u niemowląt i małych dzieci, które mogą mieć problem ze spożyciem takiego płynu oraz wydychaniem, przeprowadzenie takiego badania może być utrudnione. Dlatego do diagnostyki pierwotnej nietolerancji laktozy i fruktozy wykorzystuje się nieinwazyjne badania genetyczne. Dzieci ze stwierdzoną pierwotną nietolerancją pokarmową muszą znajdować się pod opieką lekarza – pediatry i dietetyka.
Warto wspomnieć, że wrodzone nietolerancje pokarmowe są bardzo rzadkie. Znacznie częściej występują nietolerancje nabyte, które ujawniają się w późniejszym wieku.
Nietolerancja laktozy u dziecka – objawy
Najczęściej spotykana jest nietolerancja laktozy. U dzieci i dorosłych może mieć ona charakter przejściowy np. po chorobach związanych z biegunką lub po antybiotykoterapii. Wówczas zaleca się czasową eliminację produktów z laktozą. Większość osób po 2-3 tygodniach będzie mogła ponownie spożywać laktozę, jednak u części dzieci i dorosłych nietolerancja może się utrzymać nawet do końca życia. Objawy nietolerancji laktozy zwykle pojawiają się niedługo po spożyciu produktów mlecznych.
Są to najczęściej:
- Bóle brzucha,
- Biegunka,
- Nudności.
Jeśli obserwujesz u dziecka takie objawy możesz:
- u starszego dziecka wykonać wodorowe testy oddechowe lub testy genetyczne,
- u małego dziecka wykonać genetyczną diagnostykę nietolerancji laktozy.
Postępowanie dietetyczne w przypadku zdiagnozowanej nietolerancji laktozy obejmuje dietę eliminacyjną opartą na produktach bez laktozy. Ważne jest jednak, aby prawidłowo zdiagnozować jaka jest przyczyna dolegliwości u dziecka. Nietolerancja pokarmowa dotyczy głównie cukrów. Częściej może występować alergia i nadwrażliwość pokarmowa IgG-zależna.
O różnicach między alergią a nietolerancją przeczytasz tutaj
Alergia i nadwrażliwość pokarmowa u dziecka – objawy i diagnostyka
Jeśli u dziecka pojawiają się takie objawy jak:
- Wysypka, atopia, przesuszona skóra, zaczerwienienia lub inne zmiany skórne,
- Bóle brzucha, zaparcia, biegunki,
- Zaburzenia wzrostu,
- Przewlekłe zmęczenie, niedobory witamin i składników mineralnych, osłabienie,
- U niemowląt: nadmierne ulewanie, nieprzybieranie na masie.
Wówczas konieczna jest konsultacja z lekarzem – pediatrą. Diagnostyka różnicowa obejmuje między innymi badania w kierunku:
- Celiakii – czyli wrodzonej nietolerancji glutenu, choroby o podłożu autoimmunologicznym,
- Alergii pokarmowych IgE-zależnych,
- Nadwrażliwości pokarmowej IgG-zależnej.
Dopiero w oparciu o te wyniki badań (a jeśli to konieczne także badań na nietolerancje pokarmowe) należy wprowadzać indywidualnie dobraną dietę eliminacyjną. U dzieci szczególnie ważne jest, aby dobrze rozpoznać źródło problemów oraz tak zbilansować dietę, żeby nie dopuścić do powstawania niedoborów pokarmowych.
Pamiętaj, że możesz także umówić swoje dziecko na wizytę u naszego lekarza – pediatry – prof. Jana Mazeli
Badanie nadwrażliwości pokarmowych IgG-zależnych dostępne jest w różnych panelach, oceniających od 44 aż do 270 alergenów. Możesz wykonać je z krwi żylnej lub włośniczkowej z palca. Wybierz wariant badania odpowiedni do Twoich potrzeb.
Badanie przeciwciał specyficznych dla celiakii w klasie IgA: deamidowany peptyd gliadyny - DGP IgA, transglutaminaza tkankowa - tTG IgA. Ze względu na możliwy niedobór przeciwciał w klasie IgA, jednocześnie w badaniu oznaczany jest całkowity poziom IgA. Dedykowane osobom z podejrzeniem celiak
Badanie przeciwciał specyficznych dla celiakii w klasie IgG: deamidowany peptyd gliadyny - DGP IgG, transglutaminaza tkankowa - tTG IgG oraz przeciw czynnikowi wewnętrznemu Castle’a, by ustalić przyczynę niedoboru witaminy B12. Wskazane przy podejrzeniu celiakii i niedoborze przeciwciał IgA.
Badanie alergii natychmiastowej IgE-zależnej na 30 alergenów wziewnych i pokarmowych, z krwi żylnej. Dedykowane dla osób z atopowym zapaleniem skóry, objawami alergii na pokarmy i w okresie pylenia. Pozwala monitorować rozwój tolerancji i podjąć decyzję o celowanej immunoterapii swoistej.
O autorze
Monika Cyprian
Masz dodatkowe pytania?
Skorzystaj z bezpłatnej konsultacji telefonicznej
Nasi specjaliści chętnie odpowiedzą na Twoje pytania. Codziennie, od poniedziałku do piątku możesz porozmawiać z naszymi dietetykami, diagnostami oraz innymi specjalistami. Bezpłatne konsultacje odbywają się w wyznaczonych godzinach i działają na zasadzie linii otwartej – wystarczy, że zadzwonisz w wybranym dniu do specjalisty, w godzinach konsultacji.
Sprawdź i zadzwoń