Porównanie badań w kierunku SIBO, czyli który test oddechowy wybrać?

Wzdęcia, ból brzucha, zaparcia to jedne z najczęstszych objawów zespołu przerostu bakteryjnego jelita cienkiego – SIBO. Nasilenie dolegliwości występuje często po spożyciu produktów, takich jak: surowe warzywa, owoce, kiszonki oraz niektóre probiotyki. Objawy są jednak mało specyficzne i nie wystarczają do postawienia rozpoznania oraz wdrożenia leczenia. W celu diagnozy SIBO wykonywany jest test oddechowy, polegający na ocenie stężenia gazów w wydychanym powietrzu pacjenta. Dostępne są różne rodzaje testów oddechowych. W związku z tym powstaje pytanie, który test oddechowy wybrać? Oto wszystko, co warto wiedzieć o diagnostyce SIBO przed wykonaniem testu oddechowego!

Z artykułu dowiesz się:

• Czym jest SIBO?
• Jak zdiagnozować przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego?
• Jakie są różnice w wykonaniu testu oddechowego wodorowego i testu wodorowo- metanowego?
• Czy można polegać na testach wysyłkowych?
• Jak wygląda interpretacja wyników testu SIBO i IMO?

Przeczytaj również: Co jeść przed badaniem SIBO/IMO i jak się do niego odpowiednio przygotować?

SIBO – co to za choroba?

To choroba charakteryzująca się zwiększoną liczebnością bakterii (ponad 10⁵ jtk/g) w jelicie cienkim. Jej powszechna nazwa to akronim od ang. Small Intestinal Bacterial Overgrowth. Bakterie te produkują wodór, którego nadprodukcja jest głównym powodem przykrych dolegliwości w SIBO. Zespół przerostu flory jelita cienkiego może przebiegać również z nadmiarem archeonów. Mówi się wtedy o IMO (od ang. Intestinal Methane Overgrowth). Mikroorganizmy te wykorzystują produkowany przez bakterie wodór i wytwarzają z niego metan. SIBO oraz IMO często ze sobą współistnieją. Mogą wpływać na wchłanianie niektórych składników pokarmowych i powodować zespół złego wchłaniania. Zespół przerostu bakteryjnego jelita znacznie częściej występuje u osób chorujących na tak zwany zespół jelita drażliwego (IBS), choroby zapalne jelit (IBD), a także dotkniętych innymi dolegliwościami przewodu pokarmowego. Więcej o tej chorobie i jej przyczynach przeczytasz tutaj.

Jak zdiagnozować SIBO – przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego?

Do diagnostyki SIBO wykorzystuje się testy oddechowe (ang. breath tests). Jest to uznana metoda także w innych przypadkach. Przykładowo testy oddechowe znajdują również zastosowanie w diagnostyce nietolerancji pokarmowych. Dzięki tej metodzie badanie SIBO jest całkowicie nieinwazyjnie. Test oddechowy ocenia stężenia gazów, które są wytwarzane w przez mikroorganizmy obecne w jelicie cienkim, w wydychanym powietrzu. Z perspektywy pacjenta, przebieg testów oddechowych jest bardzo podobny. Czas trwania testu to około 3 godziny. Pierwszy pomiar wykonywany jest na czczo, a kolejne po spożyciu odpowiedniego cukru (laktulozy lub glukozy), w określonych odstępach czasu. Podczas przeprowadzania testu należy pozostawać w spoczynku i nie podejmować aktywności fizycznej. Testy wykonujemy na czczo.

Według rekomendacji konsensusu północnoamerykańskiego z 2020 r. najbardziej polecanym badaniem w diagnostyce SIBO jest test oddechowy, który sprawdza jednocześnie stężenie 3 gazów: wodoru, metanu i dwutlenku węgla, czyli wodorowo- metanowy test oddechowy.

Przed badaniem należy się odpowiednio przygotować. Brak przygotowania może uniemożliwić wykonanie badania lub spowodować nieprawidłowy wynik testu. Ważne jest m.in. aby dzień przed wykonaniem testu pacjent jadł lekkostrawnie. Również w dniu badania należy przestrzegać szczególnych zaleceń. Tutaj dowiesz się, jak dobrze przygotować się do wykonania testu oddechowego SIBO. Wynik badania jest gotowy po około 7 dniach roboczych. Uzyskany wynik testu powinien być interpretowany przez lekarza.

Czym się różni test wodorowy od wodorowo-metanowego?

Na rynku są dostępne dwa rodzaje testów oddechowych: wodorowy test oddechowy (WTO) i wodorowo-metanowy test oddechowy (WMTO). Wykonując diagnostykę przerostu jelita cienkiego, warto poznać różnice między nimi.

Główną różnicą jest to, że WTO analizuje jedynie zawartość wodoru w wydychanym powietrzu. W przypadku wodorowo-metanowego oddechowego testu badane jest zarówno stężenie wodoru, jak i metanu, a także dwutlenku węgla. Ponadto, technologia używana do wodorowo-metanowego testu oddechowego pozwala na samodzielne pobranie materiału do badania pacjentowi w domu.

System 3-gazowowej analizy, jaki zapewnia test oddechowy wodorowo-metanowy daje pełen obraz sytuacji pacjenta. W przypadku SIBO, zarówno oddechowy test wodorowo-metanowy, jak i WTO wykrywa wzrost stężenia wyprodukowanego przez bakterie wodoru. Jeśli jednak równocześnie występuje IMO, tylko WMTO wskaże wzrost stężenia metanu. W przypadku wykonania testu wodorowego, który sprawdza wyłącznie stężenie wydychanego wodoru, istnieje więc ryzyko, że otrzymamy nieprawidłowy wynik testu. Dzieje się tak dlatego, że archeony produkując metan, zużywają wodór i obniżają jego stężenie w wydychanym powietrzu. Wynik wodorowego testu może więc nie wskazać, że w jelicie cienkim występuje przerost, gdy pojawia się metanowy przerost jelita (IMO).

Kolejną różnicą, która daje przewagę WMTO nad WTO w czułości diagnostycznej SIBO i IMO jest ocena stężenia dwutlenku węgla w każdej próbce wydychanego powietrza. Jeśli próbka zostanie przypadkowo zmieszana z powietrzem pokojowym, stężenie CO2 zmniejsza się. Obniżone stężenie dotyczy wówczas analogiczne wodoru i metanu, produkowanych przez mikroorganizmy w SIBO i IMO. Znając stężenie CO2, można więc zastosować korektę rozcieńczenia każdego badanego gazu, a tym ocenić rzeczywiste stężenie wydychanego wodoru i metanu. Zapewnia to uniknięcie sytuacji, w której wynik testu w kierunku SIBO/IMO jest fałszywie ujemny, ze względu na zmieszanie wydychanego powietrza z pokojowym. Podsumowując, diagnostyka wodorowo-metanowym testem oddechowym jest złotym standardem badania SIBO oraz IMO i eliminuje ryzyko zafałszowanych wyników.

Jak wygląda wynik testu oddechowego i na czym polega jego interpretacja?

Na wyniku testu wodorowo-metanowego przedstawiony jest wykres obrazujący stężenie wodoru i metanu podczas całego badania.

Zespół przerostu bakteryjnego jelita cienkiego jest rozpoznawany, gdy stężenie wydychanego wodoru wzrośnie ≥ 20 ppm i/lub gdy poziom metanu wzrośnie ≥ 10 ppm od wartości początkowej w czasie 90 min od spożycia laktulozy lub glukozy. Oddechowy test w kierunku SIBO i IMO jest również pozytywny, gdy suma stężeń metanu i wodoru ≥15 ppm w pierwszych 90 min testu. Każdorazowo, wynik badania pacjent powinien skonsultować z lekarzem. Ostateczna interpretacja wyników testu należy do lekarza gastroenterologa lub specjalisty chorób wewnętrznych.

Gdzie wykonać badanie SIBO i IMO?

Wykonanie wodorowo-metanowego testu oddechowego jest możliwe stacjonarnie w Instytucie Mikroekologii lub w całości wysyłkowo. Jeśli chcesz wykonać badanie na SIBO w Poznaniu stacjonarnie, ustal najpierw termin pobrania w siedzibie Instytutu przy ul. Sielskiej 6 pod nr (61) 862 63 35.

W przypadku wysyłkowego testu oddechowego możesz zrobić test SIBO i IMO nawet bez wychodzenia z domu, w kilku prostych krokach:

1. Zamów badanie w e-sklepie.
2. Otrzymasz zestaw do pobrania materiału wraz z instrukcją na wskazany przez Ciebie adres. Przygotuj się do pobrania zgodnie z wytycznymi.
3. Pobierz materiał (wydychane powietrze) i prześlij kurierem do badania w naszym laboratorium w Poznaniu przy ul. Sielskiej 6. Zadbaj, by dotarł do nas w ciągu 5 dni od pobrania.
4. Wynik otrzymasz mailowo w ciągu 7 dni roboczych od przyjęcia materiału do badania. Dodatkowo, otrzymujesz u nas również możliwość skorzystania z bezpłatnych konsultacji telefonicznych i omówienia wyniku ze specjalistą.

Masz pytania? Skorzystaj z darmowych konsultacji!

W Instytucie Mikroekologii jesteśmy wrażliwi na Twoje wnętrze. Wspieramy krok po kroku w drodze do zdrowia. W związku z tym dajemy Ci możliwość korzystania z bezpłatnych konsultacji telefonicznych z naszymi specjalistami. Dzięki konsultacji możesz dowiedzieć się, jakie badanie odpowiada Twoim potrzebom, jak je wykonać i jak się do niego przygotować. Otrzymasz też wsparcie w analizie wyniku badania i wskazówki dalszego postępowania. Sprawdź szczegóły tutaj.

Literatura:

• Jabłkowski M, Białkowska-Warzecha J, Jabłkowska A. “Zespół rozrostu bakteryjnego–SIBO. Jak go diagnozować i leczyć w praktyce lekarza rodzinnego w świetle nowych wytycznych?.” Lekarz POZ 8.1 (2022).
• Pimentel M., Saad R.J., Long M.D., i wsp.: ACG Clinical Guideline: Small Intestinal Bacterial Overgrowth. J. Gastroenterol. 2020; 115: 165-178.
• Quigley E.M.M., Murray J.A., Pimentel M.: AGA Clinical Practice Update on Small Intestinal Bacterial Overgrowth: Expert Review. Gastroenterology 2020; 159: 1526-1532.
• Bushyhead D., Quigley E.M.M.: Small Intestinal Bacterial Overgrowth Pathophysiology and its Implications for Definition and Management. Gastroenterology 2022; 0016-5085(22):00357-2. doi: 10.1053/j.gastro.2022.04.002.