Kał – źródło informacji o zdrowiu dziecka

25.03.2022

Kał jest źródłem wielu cennych informacji o zdrowiu człowieka. Głównym atutem badania kału, zwłaszcza w kontekście najmłodszych pacjentów jest fakt, iż jest to nieinwazyjna metoda diagnostyczna. Nawet z jednej próbki kału można wykonać szereg badań umożliwiających identyfikację chorób układu pokarmowego, a także identyfikację czynników patogennych odpowiedzialnych za występowanie problemów brzuszkowych u dzieci, takich jak: bakterie, pasożyty, wirusy, grzyby. Diagnostyka kału jest szczególnie ważna u dzieci, ze względu na większą podatność na infekcje oraz szybsze i groźniejsze konsekwencje np. odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe i inne niebezpieczne dla życia komplikacje. Kał można poddać analizie chemicznej, mikrobiologicznej, mikroskopowej czy molekularnej.

Kiedy wykonać badanie kału u dziecka?

Badanie kału warto wykonywać co kilka lat nawet przy dobrym samopoczuciu. U dziecka szczególnie warto rozważyć taką diagnostykę w przypadku występowania biegunek czy podejrzenia zatrucia pokarmowego. a także gdy u dziecka występują objawy, takie jak:

  • nieograniczające się samoistnie, przewlekłe biegunki,
  • szeroko rozumiane dolegliwości jelitowe, takie jak zaparcia, wzdęcia, bóle brzucha,
  • niedokrwistość o niejasnym pochodzeniu,
  • cuchnące, smoliste lub tłuste stolce,
  • zmiany zabarwienia stolca,
  • nawracające infekcje.

Dodatkowymi wskazaniami do wykonania szerszej diagnostyki u dziecka są:

  • gorączka,
  • ból głowy i brzucha (dziecko jest marudne, płaczliwe),
  • wymioty,
  • bladość,
  • ogólne osłabienie.

Szczególną grupą, u której wskazane jest wykonanie badania mikrobioty jelit, są dzieci ze spektrum autyzmu, a także dzieci z obniżoną odpornością. Badanie kału warto również wykonać w przypadku dzieci z alergią, czy stwierdzonymi chorobami autoimmunizacyjnymi, a także wiedząc o predyspozycji genetycznej (rodzinnej do tych chorób).

Jakie badania z kału można wykonać u dziecka?

Badanie mikrobioty jelitowej

Badanie KyberKompakt ocenia stan mikrobioty jelitowej, czyli zaburzeń ilościowych i jakościowych w składzie mikroorganizmów bytujących w jelicie. KyberKompakt obejmuje swoim zakresem posiew grzybiczy (KyberMyk), posiew bakteryjny (KyberStatus), pH kału oraz jego konsystencję. W najszerszym panelu badania mikrobioty jelitowej KyberKompakt Pro sprawdzana jest też liczebność bakterii odżywiających nabłonek jelitowy, a także obecność toksynotwórczego szczepu Clostridioides difficile, który może być odpowiedzialny za zakażenie przewodu pokarmowego i powodować biegunki. Badanie KyberKompakt Pro wykonuje się u dzieci powyżej 2 roku życia. U młodszych pacjentów lepszym wyborem będzie mniejszy panel badania – KyberKompakt. Dowiedz się jak wygląda wynik badania mikrobioty jelit.

Najnowsze wyniki badań naukowych sugerują, że stan mikrobioty jelit może wpływać na występowanie wielu dolegliwości np. biegunek, zaparć, a także pojawianie się lub zaostrzanie wielu jednostek chorobowych, takich jak choroby autoimmunizacyjne czy choroby skóry.

Po wykonaniu badań mikrobioty jelit i uwzględnieniu stanu zdrowia oraz dolegliwości, pacjent otrzymuje indywidualnie dobraną propozycję terapii mikrobiologicznej (probiotyki i prebiotyki).

Badanie na obecność pasożytów u dziecka

Badanie w kierunku obecności pasożytów jelitowych w kale jest istotnym elementem diagnostyki różnych chorób, związanych między innymi z dolegliwościami ze strony układu pokarmowego u dzieci.

Kiedy u dziecka pojawiają się niespecyficzne objawy, takie jak: chroniczne zmęczenie, utrata masy ciała czy bóle głowy, warto rozważyć wykonanie badania kału na pasożyty.

Zakażeniom pasożytniczym sprzyja spożywanie nieumytych owoców i warzyw oraz wody z nieznanego źródła. Bardzo łatwo o zakażenie pasożytami podczas podróży do krajów o niższym standardzie higieny. Badanie na obecność pasożytów jelitowych w Instytutcie Mikroekologii obejmuje: Giardia intestinalis, Cryptosporidium spp.,  Entamoeba histolytica, Taenia spp., Ascaris lumbricoides oraz inne wykryte.

Patogeny jelitowe u dziecka

W przypadku występowania ciężkiej i nieustającej biegunki, często z gorączką, a także przy pozajelitowych objawach, warto wykonać dziecku badanie w kierunku obecności 24 patogenów jelitowych: bakterii, wirusów i pasożytów.
Oprócz powyższych, w przypadku dolegliwości takich jak zgaga, odbijanie, ulewanie, istnieje duże ryzyko zakażenia Helicobacter pylori. W przypadku niemowląt zakażenie najczęściej przenoszone jest od matki np. przez oblizywanie smoczka, butelki, kubeczka dziecka. Jeśli istnieje podejrzenie zakażenia, można wykonać badanie kału w kierunku obecności antygenu Helicobacter pylori.

Jakie są przeciwwskazania do wykonania badania kału u dziecka?

Jedynymi przeciwwskazaniami do wykonania badania mikrobioty jelitowej jest stosowanie antybiotykoterapii i leczenia przeciwgrzybiczego w ciągu 4 tygodni poprzedzających pobranie materiału. W przypadku badania na pasożyty przeciwwskazaniem jest stosowanie leczenia przeciwpasożytniczego w ostatnich 4 tygodniach poprzedzających pobranie materiału.

Jak prawidłowo pobrać materiał do badań kału dziecka?

U najmłodszych pacjentów, materiał do badań może być pobrany z pieluchy lub nocnika. Należy unikać kontaktu z moczem, a w przypadku nocnika, należy zabezpieczyć go folią streczową przed wypróżnieniem, by uniknąć zanieczyszczenia materiału.
W przypadku starszych dzieci, które załatwiają się na toaletę, można wykorzystać przylepiec na toaletę, który dołączamy do zestawu pobraniowego.  Należy nakleić go na tylną część klapy, uważając aby go nie zamoczyć. Kał do badania nie może mieć kontaktu z moczem, wodą, ani detergentami w toalecie. Należy pobrać próbkę kału z jednego wypróżnienia, z 8 różnych miejsc. Pojemnik na kał musi być wypełniony ciasno materiałem, aż do poziomu narysowanej na pojemniku kreski. Pojemniczek należy szczelnie zamknąć i umieścić w plastikowym woreczku dołączonym do zestawu.
Dowiedz się także, co musisz wiedzieć o badaniach krwi u dziecka i jak odpowiednio przygotować dziecko do pobrania krwi.

Jak dostarczyć materiał do badania w Instytucie Mikroekologii?

Próbkę pobranego materiału należy umieścić w woreczku i zakleić. Odpowiednio pobrany i zabezpieczony materiał można dostarczyć osobiście do siedziby Instytutu Mikroekologii w Poznaniu (przy ul. Sielskiej 6) lub do Oddziału w Warszawie, a także do jednostki partnerskiej – sprawdź, w jakich miastach znajdują się nasze jednostki partnerskie. Jeśli chcesz dostarczyć materiał do badania do wybranej jednostki partnerskiej, skontaktuj się z nią uprzednio telefonicznie i ustal wszystkie szczegóły oraz opłać badanie stacjonarnie. Badania zamówione w e-sklepie, możesz też zrealizować wysyłkowo, przesyłając materiał do badania na adres: Instytut Mikroekologii, ul. Sielska 6, 60-129 Poznań.
Czas dostarczenia materiału do naszego laboratorium w Poznaniu od pobrania:

  • Badania mikrobioty jelit: KyberMyk, KyberStatus, KyberKompakt, KyberKompakt Pro oraz Antygen Helicobacter pylori– maksymalnie72h
  • Badanie na obecność pasożytów jelitowych – maksymalnie 48h

Materiał do czasu transportu, powinien być przechowywany w temperaturze lodówki. Rekomendujemy wysyłkę materiału kurierem na początku tygodnia (poniedziałek-środa). W razie jakichkolwiek pytań, zapraszamy do kontaktu telefonicznego (61) 862 63 35.

 Co dalej po otrzymaniu wyników badań dziecka?

W przypadku dzieci, każdorazowo wyniki badań należy skonsultować z lekarzem pediatrą. W naszej placówce zapewniamy holistyczną opiekę również nad najmłodszymi pacjentami. Poznaj naszych pediatrów.

O autorze
Monika Cyprian