Trądzik różowaty – jaki ma związek z nużeńcem?

03.02.2022

Trądzik różowaty, mimo że dotyczy skóry, jest aktualnie uważany za chorobę układu immunologicznego. W jej przebiegu toczy się proces zapalny, obejmujący wrodzoną, a następnie nabytą odpowiedź immunologiczną. Stan zapalny wymyka się spod kontroli organizmu, powodując objawy na powierzchni skóry twarzy. Ostatnie badania histologiczne i biochemiczne, potwierdzają koncepcję, że trądzik różowaty jest związany z przewlekle utrzymującą się reakcją zapalną od początku choroby, nawet jeśli nie są widoczne objawy kliniczne. Nużeniec, czyli Demodex zaczyna być uwzględniany jako jeden z wyzwalaczy kaskady zapalnej i trądziku różowatego.

Objawy, diagnostyka trądziku różowatego i rodzaje trądziku

Objawy trądziku różowatego nie są specyficzne i nie zawsze ustalenie diagnozy jest proste. Należą do nich:

  • zaczerwienienie twarzy,
  • teleangiektazje, czyli tzw. pajączki naczyniowe,
  • grudki,
  • krosty,
  • objawy oczne, takie jak: swędzenie i/lub suchość oczu, uczucie ciała obcego pod powiekami, łzawienie, a także zapalenie spojówek i brzegów powiek, czy nieostrość widzenia.

Przyczyna trądziku różowatego pozostaje niejasna, dlatego diagnoza i rodzaje trądziku są ustalane jedynie, na podstawie obecności objawów klinicznych. Na ten moment nie ma jednego badania diagnostycznego, które służy ustaleniu rozpoznania, czy rodzaje trądziku. Najczęstszym rodzajem trądziku jest naczyniowy trądzik różowaty. Występuje on około czterokrotnie częstszy niż trądzik różowaty z grudkami.

Trądzik różowaty – przyczyny

W badaniu kohortowym przeprowadzonym wśród 275 par bliźniąt, wykazano procentowy udział czynników genetycznych – 46% i środowiskowych – 54%. Zwraca się również uwagę na wiele powiązanych chorób współistniejących, np.: alergiczne, metaboliczne, układu moczowo-płciowego, schorzenia układu oddechowego, choroba refluksowa przełyku, inne schorzenia gastroenterologiczne, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia hormonalne. Do czynników wskazywanych jako sprzyjające rozwojowi trądziku różowatego należą:

  • geny,
  • funkcjonowanie układu odpornościowego (immunologicznego),
  • równowaga układu nerwowo-naczyniowego,
  • środowisko – promieniowanie ultrafioletowe, ciepło, ostre potrawy, alkohol, stres,
  • mikrobiota skóry.

Trądzik różowaty a mikrobiota skóry i nużeniec – badania naukowe

Niektóre badania wskazują, że u osób z trądzikiem różowatym, mikrobiota skóry różni się od mikrobioty skóry osób zdrowych i charakteryzuje się zwiększoną liczebnością mikroorganizmów komensalnych. Do komensalnych mikroorganizmów skóry twarzy należą nużeńce – Demodex folliculorum i brevis. Nużeńce to mikroskopijnej wielkości bezkręgowce, taksonomicznie należące do roztoczy (łac. Acari). Bytują najczęściej w gruczołach łojowych oraz mieszkach włosowych, głównie w okolicy oczu (brwi, rzęsy), ust, uszu i owłosionej skóry.
Badacze wciąż próbują ustalić związek przyczynowo – skutkowy między obecnością nużeńca a trądzikiem różowatym. Większość autorów uważa, że namnożenie nużeńca jest wtórne do stanu zapalnego obecnego w trądziku różowatym i może  być czynnikiem zaostrzającym przebieg choroby.

Demodex zaczyna być również uwzględniany jako jeden z wyzwalaczy kaskady zapalnej i trądziku różowatego. Namnażanie nużeńca wydaje się być procesem ciągłym w przebiegu choroby, a jego diagnostyka może być przydatnym markerem.

Nużeniec diagnostyka

W przypadku trądziku różowatego i innych dolegliwości skórnych, przydatne może być sprawdzenie, czy na skórze znajduje się nużeniec. Badanie – (cena jest bardzo przystępna, wynosi około 120 zł – dowiedz się więcej) wymaga pobrania zeskrobin naskórka i/lub brwi, rzęs, które następnie są oceniane pod mikroskopem świetlnym w laboratorium. Dzięki badaniu, lekarz dermatolog może ustalić dalsze postępowanie. Jeśli objawy skórne są związane z obecnością nużeńca, przeleczenie demodekozy może pozytywnie wpłynąć na objawy skórne i np. jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, jak pozbyć się trądziku. Może więc się zdarzyć sytuacja „wyleczyłam nużeńca i tym samym wyleczyłam trądzik różowaty.”

Nużeniec diagnostyka – gdzie i jak wykonać?

W Instytucie Mikroekologii w Poznaniu, oferujemy badanie mikroskopowe w kierunku obecności nużeńca. Materiał możesz pobrać samodzielne w domu – łatwo i bezboleśnie, a następnie przesłać kurierem do analizy w naszym laboratorium lub dostarczyć do nas osobiście. Możesz także zarejestrować się na pobranie materiału do badania stacjonarnie, w naszej siedzibie w Poznaniu, przy ul. Sielskiej 6 – w tym celu najlepiej skontaktuj się z nami telefonicznie (61) 862 63 35.
Wyniki badania otrzymasz mailowo już po 2 dniach roboczych od dostarczenia materiału do laboratorium! Sprawdź, jakie są wskazania do wykonania badania:

  • trądzik różowaty,
  • mlecznobrunatne przebarwienia przesuszonej skóry,
  • wykwity rumieniowo-grudkowo-krostkowe,
  • złuszczanie naskórka,
  • stan zapalny mieszków włosowych,
  • zapalenie okołoustne,
  • łojotokowe zapalenie skóry,
  • przewlekłe zapalenie brzegów powiek (zaczerwienienie, świąd, pieczenie, łzawienie, wypadanie rzęs i brwi),
  • zespół suchego oka,
  • nadwrażliwość na światło.

Nużeniec – leczenie, czyli czego nie lubi nużeniec?

W przypadku obecności nużeńca, niektórym pacjentom pojawia się w głowie pytanie „jak zabić nużeńca”.  Odpowiedź nie jest łatwa, ponieważ nie ma jednego, wystandaryzowanego schematu leczenia demodekozy oraz trądziku różowatego. W celu wyeliminowania nużeńca, zwykle stosuje się preparaty miejscowe o działaniu roztoczobójczym. W leczeniu trądziku różowatego zastosowanie mają również miejscowe leki zwężające naczynia krwionośne oraz terapia światłem. W niektórych przypadkach stosuje się również leczenie ogólnoustrojowe, czyli doustne.

Jak pozbyć się trądziku?

Stosujesz najróżniejsze kosmetyki, a trądzik nie ustępuje? W takiej sytuacji, warto skonsultować się z lekarzem – internistą lub dermatologiem. Należy podkreślić, że trądzik może być objawem skórnym, związanym z różnymi chorobami i dolegliwościami, takimi jak demodekoza, celiakia, zaburzenia hormonalne, zespół policystycznych jajników (PCOS), czy innymi, więc warto ustalić, co jest rzeczywistą przyczyną problemów skórnych.

Czy istnieje dieta na trądzik?

roślinnego, tłuszczów i żywności niskoprzetworzonej. Dieta na trądzik może wymagać dodatkowej suplementacji niektórych witamin i składników mineralnych, takich jak witamina A, C, cynk, kwasy tłuszczowe.
Trądzik może być również jednym z niespecyficznych objawów nadwrażliwości pokarmowych np. na gluten, jajo, mleko i nabiał. W takiej sytuacji zwykle występują również inne dolegliwości. Wówczas eliminacyjno-rotacyjna dieta na trądzik może okazać się kluczowym elementem w dążeniu do poprawy kondycji skóry. Przed rozpoczęciem diety eliminacyjnej najlepiej wykonać diagnostykę – badanie ImuPro z krwi, które oceni występujące nadwrażliwości pokarmowe. Porównaj panele badań ImuPro.

Źródła:
Forton FM. (2020). The Pathogenic Role of Demodex Mites in Rosacea: A Potential Therapeutic Target Already in Erythematotelangiectatic Rosacea?. Dermatology and Therapy, 1-25.
Ahn CS, Huang WW. (2018). Rosacea pathogenesis. Dermatologic clinics, 36(2), 81-86.
Kordas  A.[online] 12.10.2015 Trądzik różowaty zwiększa ryzyko wystąpienia przewlekłych schorzeń zapalnych https://www.termedia.pl/dermatologia/Tradzik-rozowaty-zwieksza-ryzyko-wystapienia-przewleklych-schorzen-zapalnych,19317.html

O autorze
Monika Cyprian